Χριστουγεννιάτικη διατροφή
Γράφει η Χριστίνα-Μαρία Καμπανάκη
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
e-mail: xristina_kamp@hotmail.com
Η περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι για πολλούς η πιο αγαπημένη του χρόνου! Ακόμα κι όταν οι συνθήκες δεν είναι ιδανικές και οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες από αυτές που φανταζόμασταν, πάλι ονειρεύεσαι να ξυπνάς ό,τι ώρα θέλεις, να βλέπεις Χριστουγεννιάτικες ταινίες κάθε βράδυ και να γευτείς ξανά, εκείνα τα υπέροχα μελομακάρονα (συνταγή της γιαγιάς) δίπλα από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Το σπίτι πλημμυρίζει με έθιμα και παραδόσεις, και τα τηλεφωνήματα για να ανταλλάξουμε ευχές με τους αγαπημένους-ακόμα και μ’ αυτούς που δεν μιλάμε συχνά-μας υπενθυμίζουν ότι υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα για τα οποία μπορούμε να νιώθουμε ευγνώμονες, ευτυχισμένοι και να μας κάνουν να περάσουμε όμορφα!
Την εορταστική σου διάθεση όμως, νιώθεις να επισκιάζει μια σκέψη στο πίσω μέρος του μυαλού σου… “Πόσα κιλά θα πάρω φέτος άραγε;” Τα πήγαινες πολύ καλά με τη διατροφή σου και τώρα σε προβληματίζει πώς θα μπορέσεις να συγκρατηθείς ανάμεσα σε όλες αυτές τις λιχουδιές;
Ακολούθησε τις παρακάτω συμβουλές, και απόλαυσε τα Χριστούγεννα και ό,τι αυτά περιλαμβάνουν, χωρίς άγχος κι ενοχές!
Μην μένεις πολλές ώρες νηστικός/ή
“Το βράδυ είμαστε καλεσμένοι στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Δεν θα φάω τίποτα όλη μέρα.”
Πόσες φορές έχεις σκεφτεί και έχεις εφαρμόσει αυτή την ιδέα; Μήπως σε κάθε γιορτή, τραπέζι, γάμο, που σε έχουν καλέσει, και ξέρεις ότι θα έχει αρκετό φαγητό;
Η πεποίθηση ότι αν δεν φάμε όλη μέρα μπορούμε το βράδυ να φάμε τριπλή μερίδα και να μετράει το ίδιο, είναι αρκετά δημοφιλής. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει.
Αντιθέτως, το αποτέλεσμα είναι να πεινάσεις πολύ και, φτάνοντας στον εορταστικό μπουφέ, να μην μπορείς να συγκρατήσεις την επιθυμία σου να τα φας όλα!
Κατανάλωσε το θρεπτικό πρωινό σου, και μην παραλείπεις τα τακτά σου γεύματα. Το μεσημέρι μπορείς να φας κάτι πιο ελαφρύ, όπως μια ωραία σαλάτα με τυρί ή γιαούρτι, και το απόγευμα, πριν ετοιμαστείς για το τραπέζι, θυμήσου να απολαύσεις κι ένα ωραίο φρούτο με λίγους ξηρούς καρπούς.
Φτιάξε το πιάτο σου, έξυπνα!
Με μεγάλη λαχτάρα φτάνεις, λοιπόν, μπροστά από το μπουφέ και θαυμάζεις όλες τις λιχουδιές, που είτε ετοίμασε κάποιος άλλος με αγάπη για σένα, είτε είσαι εσύ αυτή/ός που κόπιασε πολλές ώρες για να τα προσφέρει στους άλλους. Το πρώτο σου ένστικτο είναι να πάρεις από όλα, κι αν δεν χωράνε στο πιάτο, τα βάζεις σε ένα δεύτερο, εφεδρικό!
Για να μην καταλήξεις να μην μπορείς να χωνέψεις ούτε μέχρι τη Πρωτοχρονιά, πάρε μια βαθιά ανάσα, και σχεδίασε με στρατηγική το πιάτο σου. Ξεκίνησε πρώτα με τη σαλάτα, κι έπειτα, επίλεξε από τα αγαπημένα σου φαγητά ή αυτά που σου έχουν λείψει περισσότερο.
Κάθισε με τους αγαπημένους σου και απόλαυσέ τα με καλή διάθεση και ηρεμία! Όταν νιώθεις πως έχεις χορτάσει αντί να… χαλαρώσεις τη ζώνη, απλά σταμάτησε το φαγητό.
Αν είσαι καλεσμένος, και σε παροτρύνουν να δοκιμάσεις από όλα τα φαγητά για να κάνεις τη γαστρονομική σου κριτική, μπορείς ευγενικά να ζητήσεις να σου δώσουν, όσα προόριζαν για εσένα και δεν μπορείς να καταναλώσεις εκείνη τη στιγμή, μαζί σου για την επόμενη μέρα.
Μετά το δείπνο, ένας περίπατος, ακόμη και στη γειτονιά, θα σε αναζωογονήσει!
Μην μαγειρέψεις για ένα στρατόπεδο…
…εκτός κι αν περνάς τα φετινά Χριστούγεννα κάνοντας τη θητεία σου. Πολλές φορές, από την αγάπη σου για τη μαγειρική και επειδή θέλεις να περιποιηθείς υπέρ του δέοντος τους καλεσμένους σου, καταλήγεις να μην σου φτάνουν οι πιατέλες να σερβίρεις όλα αυτά που έφτιαξες!
Αν είσαι εσύ η/ο οικοδέσποινα/οικοδεσπότης, προσπάθησε να βρεις τη χρυσή τομή μεταξύ ποικιλίας και ποσότητας. Υπολόγισε τα ψώνια που θα κάνεις και τις συνταγές που θα εκτελέσεις με βάση τον αριθμό των ανθρώπων που θα καθίσουν στο τραπέζι. Επιπλέον, φτιάξε ένα πλάνο με βάση το οποίο θα διαχειριστείς τα τρόφιμα που-σίγουρα-θα περισσέψουν. Μπορείς, για παράδειγμα, να τα μοιράσεις στους καλεσμένους ώστε να μη χρειαστεί να τα καταναλώσεις όλα εσύ ή, στο τέλος, να τα πετάξεις.
Κουραμπιές ή Μελομακάρονο;
Ποιος θα βγει νικητής από αυτή την αέναη “μάχη”; Το καθένα έχει πιστούς και φανατικούς ακόλουθους και υπάρχουν κι αυτοί που ευχαριστιούνται εξίσου και τα δύο. Το μόνο σίγουρο είναι πως κάθε φορά που περνάς απ’ τη τραπεζαρία, σου τραβάνε τη προσοχή, έτσι όμορφα στολισμένα πάνω στις χριστουγεννιάτικες πιατέλες.
Αν τα βάλουμε στο “μικροσκόπιο” το μελομακάρονο υπερτερεί σε θρεπτική αξία διότι έχει το ελαιόλαδο, το μέλι και τα καρύδια, σε αντίθεση με τον κουραμπιέ που έχει βούτυρο και περισσότερη ζάχαρη.
Αλλά είναι στη πραγματικότητα αυτή η πληροφορία τόσο σημαντική; Θα έλεγα πως όχι. Όσον αφορά τις θερμίδες, τα δύο γλυκίσματα δεν έχουν αξιοσημείωτη διαφορά, με βάση τον παραδοσιακό τρόπο παρασκευής τους.
Αυτό που πραγματικά έχει σημασία, είναι να απολαύσεις, συνειδητά, τα γλυκά των εορτών, αυτά που αρέσουν σε εσένα πιο πολύ, τις στιγμές που πραγματικά θέλεις να τα φας. Χωρίς να νιώθεις ότι στερείσαι αλλά ούτε και πως δεν μπορείς να σταματήσεις.
Κράτησέ τα σε ένα κουτάκι, ώστε να μην είναι το πρώτο πράγμα που βλέπεις όταν πηγαίνεις στο σαλόνι ή στη κουζίνα, και στόλισέ τα με καμάρι μόνο τις ημέρες που θα έχεις επισκέπτες!
Αν ανησυχείς ότι, τελικά έχεις πολλά γλυκά στο σπίτι και τα τρως “με το ζόρι” για να μην τα πετάξεις, τότε σίγουρα είναι μια καλή ευκαιρία να κεράσεις και τους γείτονες!
Και τι είναι τα Χριστούγεννα χωρίς λίγο κρασάκι;
Αν δεν μπορείς να φανταστείς γιορτινό τραπέζι χωρίς το αγαπημένο σου ποτό, πάρε τα μέτρα σου ώστε να αποφύγεις το “hangover” της επόμενης ημέρας!
Ξέρεις, πως, δεν είναι καλή ιδέα να αρχίσεις να πίνεις με άδειο στομάχι. Εκτός του ότι απορροφάται το αλκοόλ πολύ πιο γρήγορα από τον οργανισμό και μπορεί να… μεθύσεις, δημιουργεί σε δεύτερο χρόνο μια υπογλυκαιμία, η οποία μπορεί να σε ωθήσει να φας, στη κυριολεξία, ο,τι βρεις μπροστά σου! Αφού, λοιπόν, πρώτα φας το γεύμα σου, μετά απόλαυσε το ποτό σου με μέτρο.
Αν ο εορτασμός διαρκέσει πολλές ώρες, ίσως να θέλεις να αντικαταστήσεις το αλκοολούχο ποτό με κάτι άλλο στο ενδιάμεσο, όπως ένα αναψυκτικό χωρίς ζάχαρη και να κάνεις ένα “διάλειμμα”.
Μην ξεχνάς να πίνεις αρκετό νερό, διότι το αλκοόλ αφυδατώνει τον οργανισμό κι αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για τον πονοκέφαλο που μας αφήνει δώρο μετά.
Απόλαυσε με μέτρο, χωρίς να στερηθείς
Η χαλάρωση και η καλοπέραση είναι πολλές φορές συνυφασμένες με το ατελείωτο φαγοπότι.
Όμως σίγουρα υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να περάσει κάποιος καλά, οι οποίοι δεν θα σε αφήσουν με βάρος στο στομάχι και πονοκέφαλο…
Η αλήθεια είναι πως δεν θα αλλάξει τίποτα αν την ημέρα των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς φας λίγο παραπάνω. Το ζητούμενο είναι να συνεχίσεις τις υπόλοιπες μέρες να φροντίζεις τον εαυτό σου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αν οι “γαστρονομικοί εορτασμοί” κρατήσουν τελικά ένα μήνα, είναι εύκολο να γίνει συνήθεια και, χωρίς να το καταλάβεις, τα γλυκά να είναι κομμάτι της καθημερινότητας.
Το φαγητό θα έχει πάντα μια επάξια θέση στους εορτασμούς των ανθρώπων, αλλά δεν χρειάζεται να είναι ο κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίο θα περιστρέφονται όλα. Αξιοποίησε το χρόνο που σου δίνεται να κάνεις κι άλλα πράγματα που, ίσως, τον υπόλοιπο καιρό, δεν έχεις τη δυνατότητα.
Φέρσου με αγάπη και κατανόηση στον εαυτό σου! Μην μετράς θερμίδες και μην ανησυχείς συνέχεια για το βάρος σου. Χαλάρωσε και απόλαυσε συνειδητά, όχι μόνο τα αγαπημένα σου φαγητά, αλλά και όλα τα άλλα πράγματα που συμβαίνουν γύρω σου!
Καλές γιορτές, με υγεία!
Πηγές:
- British Nutrition Foundation, https://www.nutrition.org.uk/
- www.diatrofikoiodigoi.gr , Εθνικοί Διατροφικοί Οδηγοί
Η Χριστίνα – Μαρία Καμπανάκη αρθρογραφεί για το “Σεντούκι της Γιαγιάς” και προσφέρει στους αναγνώστες μας όλη την πολύτιμη γνώση της!